المزار الکبیر (کتاب)

المزار الکبیر
اطلاعات کتاب
نویسنده محمد بن جعفر مشهدی (متوفای ۶۱۰ق)
موضوع دعا
سبک روایی
زبان عربی
مجموعه ۱ جلد
اطلاعات نشر
ناشر موسسه نشر اسلامی
تاریخ نشر ۱۳۷۸ش

اَلْمَزارُ الْکَبیر کتابی به زبان عربی تألیف محمد بن جعفر مشهدی (متوفای ۶۱۰ق) که در بر دارنده انواع و اقسام زیارات است و در مشاهد مشرّفه معصومین(ع) قرائت می‌شود. المزار، هشت بخش دارد که هر کدام دارای ابوابی است. این اثر، یکی از قدیمی‌ترین منابع اسلامی درباره زیارت، آداب و ادعیه اماکن مقدسه و برخی ماه‌های قمری به‌شمار می‌رود. بسیاری از عالمان بزرگ شیعه به این کتاب اعتماد کرده و روایات، زیارات، اعمال و ادعیه آن را در کتاب‌های خود آورده‌اند.

درباره مؤلف

نوشتار اصلی: محمد بن جعفر مشهدی

ابوعبداللّه محمد بن جعفر بن علی مشهدی حائری معروف به ابن مشهدی، از عالمان شیعی است که بیشتر عالمان دین بر کتاب «المزار الکبیر» وی اعتماد کرده و بدان استناد جسته‌اند. وی از مشایخ بزرگ حدیث است که نامش در بسیاری از اجازات دیده می‌‏شود، هر چند اطلاع چندانی در مورد شخصیت وی در دست نیست. او در قرن ششم هجری می‌زیسته است.

انگیزه تالیف

مؤلف این کتاب را به درخواست فردی به نام ابوالقاسم هبةالله بن سلمان نگاشته و در آن، زیارات و اعمال مسجد کوفه، اعمال ماه‏‌های رجب، شعبان، رمضان و ادعیه وارده در این ماه‌‏ها، اعمال مختص هر شب و روز و دعاهای ایام هفته و تعقیبات نمازهای یومیه و برخی ادعیه دیگر را ذکر کرده است. مؤلف در برخی از زیارت و ادعیه، سند روایت خود به امام معصوم را هم یادآور می‌‏شود.

ساختار

کتاب در هشت بخش که هر کدام مشتمل بر ابوابی است، تنظیم گشته که عبارتند از:

در پایان هم فهرست تفصلی کتاب آمده است.

اعتبار

کتاب مزار ابن مشهدی از قدیمی‌ترین کتب است که عالمان بزرگی نظیر سید بن طاووس در مصباح الزائر، عبدالکریم بن طاووس در فرحة الغری، مجلسی در بحار و دیگران بر آن اعتماد کرده‌اند. علامه مجلسی آنرا «المزار الکبیر» نامیده و گفته از روایات آن فهمیدم که کتاب معتبری است.

در میان متأخران از علمای شیعه، آیت‌الله خویی اعتبار کتاب المزار الکبیر ابن مشهدی را نمی‌پذیرد و وی را شخصی مجهول‌الهویه می‌داند، اما بیشتر عالمان او را توثیق و تایید کرده و اعتبار کتاب المزار الکبیر را پذیرفته‌اند؛ از جمله محدث نوری (در مستدرک الوسائلعلامه مجلسی (در بحارالانوارشیخ عباس قمی، شیخ حر عاملی، شهید اول، سید محسن امین و آقا بزرگ تهرانی.

نسخه‌ها و چاپ

جستارهای وابسته

  • المزار شهید اول
  • المزار شیخ مفید

پانویس

  1. ابن المشهدی، مقدمه کتاب المزار.
  2. ابن المشهدی، المزار الکبیر، ص۱۸.
  3. ابن المشهدی، فهرست کتاب المزار.
  4. ابن المشهدی، المزار الکبیر، ص۱۸.
  5. ... أنه لم يظهر اعتبار هذا الكتاب في نفسه، فإن محمد بن المشهدی لم يظهر حاله، بل لم يعلم شخصه و إن أصر المحدث النوری على ... پایگاه کتابخانه مدرسه فقاهت
  6. قمی، الکنی و الالقاب، ج۱، ص ۴۰۹.
  7. شهید اول، المزار، مقدمه، ص۶.
  8. شهید اول، المزار، مقدمه، ص۶.
  9. امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۹، ص۲۰۲.
  10. تهرانی، الذریعه، ج۲۰، ص۳۲۴.
  11. تهرانی، الذریعه، ج۲۰، ص۳۲۴.
  12. بررسی اعتبار کتاب المزار الکبیر ابن مشهدی.

منابع

  • تهرانی، آقابزرگ، الذریعه، بیروت، دارالاضواء.
  • امین، سید محسن، اعیان الشیعه، دار التعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۳ق.
  • مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم، قیوم، ۱۴۱۹ق.
  • مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم، موسسه النشر الاسلامی، ۱۳۷۸ش.
  • قمی، شیخ عباس، الکنی و الالقاب، مکتبة الصدر، تهران، بی‌تا.
  • شهید اول، محمد بن مکی، المزار، محقق / مصحح: موحد ابطحی اصفهانی، محمد باقر، قم، مدرسه امام مهدی علیه‌السلام، ۱۴۱۰ق.

پیوند به بیرون